Wśród lasów, na stokach wulkanicznego wzniesienia ukryty jest stary kamieniołom Megyer-hegyi, a w nim jezioro Tengerszem. Ta ciekawostka przyrodniczo-historyczna znajduje się niedaleko miejscowości Sárospatak w tokajskim regionie winnym. Oprócz walorów krajobrazowych na turystów czekają dwie atrakcje – wieża widokowa oraz via ferraty. Jeśli nawet tak jak my, nie macie możliwości skorzystać z tych drugich, i tak, będąc w okolicy, warto udać się na spacer do kamieniołomu Megyer-hegyi.
Megyer-hegyi – krajobraz ukształtowany przez człowieka
Historia kamieniołomu na wzgórzu Megyer-hegyi sięga XV wieku. Już wtedy rozpoczęto wydobywanie bloków skalnych, z których wytwarzano kamienie młyńskie znane na Węgrzech jak i poza granicami. Wykorzystywano je nie tylko do mielenia zbóż, lecz także minerałów.
Dzisiejszy teren kopalni znacznie różni się od tego, jak pierwotnie wyglądało wzgórze Megyer-hegyi – był to stożek wulkaniczny o całkowicie regularnym kształcie. Topografię okolic kamieniołomu utworzyły liczne hałdy urobku, który nie nadawał się do użytku. Po zaprzestaniu wydobycia teren porosła roślinność a dno samego kamieniołomu stopniowo zostało zalane przez wody opadowe. Powstało jezioro, które miejscowa ludność nazwała Tengerszem, co oznacza Morskie Oko. Kamieniołom Megyer-hegyi objęty dziś jest ochroną jako rezerwat przyrody.
Jezioro zasilane jest jedynie wodą opadową. Mimo tego stanowi siedlisko licznych gatunków zwierząt i roślin. Głębokość wody sięga około 6 metrom. Ponieważ jest to woda stojąca, w wyniku procesów gnilnych, którym ulegają wpadające do niej szczątki porastającej otoczenie roślinności, kolor wody Tengerszem jest ciemny, powiedziałabym – brunatny.
Podczas spaceru można dopatrzeć się w okolicy kamieniołomu pozostałości grot i zabudowań wykorzystywanych przed robotników. Dziś krawędź kamieniołomu zabezpieczona jest barierkami. Po wschodniej stronie, na polanie znajduje się budynek z punktem informacji, niewielką ekspozycją i wypożyczalnią sprzętu niezbędnego do przejścia via ferrat.
Kamieniołom Megyer-hegyi – dojazd
Jadąc od strony Tokaju czy Miszkolca w kierunku granicy ze Słowacją, tuż za Sárospatakiem należy skręcić w lewo. Zaraz za skrzyżowaniem znajduje się pierwszy parking. W tym miejscu przygotowano również stoliki, wiaty i plac zabaw, a w lesie znajduje się niewielki stożek dawnego gejzeru.
Kolejny parking znajduje się ok. 2 km dalej. Droga dojazdowa ma nawierzchnię szutrową. Na końcu drogi znajdziecie też niewielki punkt gastronomiczny, toalety. Dalej obowiązuje już zakaz ruchu.
Szlak do kamieniołomu Megyer-hegyi i jeziora Tengerszem
Z parkingu ruszyliśmy za szlakiem oznaczonym czerwoną literą T na białym kwadracie. Prowadzi on wyraźną szeroką ścieżką, cały czas lekko w górę.
Po drodze można znaleźć kilka tablic informacyjnych. Szlak doprowadza na skraj kamieniołomu. Małe dzieci koniecznie muszą być w tym miejscu pod czujną opieką rodziców – krawędź urwiska zabezpieczona jest barierką, jednak maluchy bez problemu mogą się ześlizgnąć pod nią, czy wychylić za bardzo przez poprzeczkę.
Na polanie nad kamieniołomem znajduje się wspomniany wyżej niewielki budynek centrum turystycznego oraz miejsca do odpoczynku.
Wokół całego kamieniołomu poprowadzono ścieżkę, która doprowadza na kolejne punkty widokowe. Można z nich podziwiać pionowe skały Megyer-hegyi oraz ciemne wody jeziora Tengerszem. Widać też przygotowane via ferraty. Niektóre fragmenty tych szlaków wymagają przedostania się od jednej do drugiej ściany kamieniołomu po linowym moście. Podczas naszej wycieczki mieliśmy okazję podziwiać śmiałków, którzy zdecydowali się na przygodę na tych trasach wspinaczkowych.
Aby przejść via ferraty w kamieniołomie, niezbędny jest specjalistyczny sprzęt. Można taki wypożyczyć w centrum turystycznym.
Wejście na trasy wspinaczkowe znajduje się po południowej stronie kamieniołomu. Wędrując ścieżką wokół starego wyrobiska, dochodzi się do wąskiego kanionu. Między wysokimi skalnym ścianami można dojść nad brzeg jeziora i punkty startowe na via ferraty.
Wieża widokowa na szczyci Megyer-hegyi
Zanim jednak tam dotarliśmy, udaliśmy się jeszcze na wieżę widokową na szczyci Megyer-hegyi. Wieża znajduje się na północ od kamieniołomu. Podczas wędrówki wzdłuż urwiska w dwóch miejscach odchodzi szlak w kierunku szczytu. Oznaczenie to trójkąt na białym tle. Dojście zajmuje kilka minut.
Wież ma 18 metrów. Z platformy znajdującej się na górze można podziwiać panoramę 360°. Rozpościera się stamtąd widok na zielone wzgórze Gór Zemplińskich i krajobraz pól i winnic regionu Tokaj. W kierunku wschodnim wyraźnie widać Sátoraljaújhely i górujące nad nim wzniesienia, w kierunku południowym – dolinę rzeki Bardog i zlokalizowany nad nią Sárospatak.
Warianty drogi powrotnej
Po wizycie na wieży widokowej można wrócić nad urwisko i kontynuować wędrówkę wzdłuż krawędzi, po czym zejść wspomnianym wąwozem nad jezioro Tengerszem i do punktu startowego na via ferraty. Aby dojść z powrotem na parking, należy w najpierw podążać za znakami bordowej kropki na białym tle, które doprowadzają do głównego szlaku, i nim kontynuować zejście do punktu startowego.
Jeśli natomiast macie więcej sił i czasu, można odbyć dłuższy spacer. Z okolic wieży należy wędrować za czerwonym szlakiem (oznaczenie jak w Polsce, czyli czerwony pasek między dwoma białymi). W ten sposób zrobi się dużą pętlę. Szlak doprowadzi Was bezpośrednio na parking. Ta wersja trasy ma długość niecałych 4 km lub więcej, jeśli zdecydujecie się na obejście całego kamieniołomu.
Kamieniołom Megyer-hegyi i jezioro Tengerszem – praktyczne informacje
- Bezpłatny parking znajduje się na końcu drogi – współrzędne: 48.351265, 21.567169.
- Krótka pętla ma długość 2,5 km i 133 m przewyższenia. Długa pętla to ok. 4 km.
- Wejście na via ferraty wymaga doświadczenia w tego typu trasach oraz sprzętu (kask, uprząż), który można wypożyczyć na miejscu – ceny i dodatkowe informacje dostępne są na stronie internetowej: https://tengerszeminfo.hu/project/via-ferrata/
- Zwiedzanie wieży widokowej jest bezpłatne.
[…] zboczach Megyer-hegyi znajduje się nieczynny kamieniołom, na szczycie zaś wieża widokowa. W kamieniołomie utworzyło […]