Roztocze Wschodnie to kraina pięknych lasów, malowniczych pól, bocianów i licznych wijących się potoków, która bardzo nam się spodobała podczas tegorocznej wakacyjnej wyprawy. To miejsce, gdzie znaleźliśmy najcudowniejsze pole namiotowe, na jakim dane było nam się kiedykolwiek zatrzymać. Roztocze Wschodnie znalazło w naszych sercach szczególne miejsce.
Z czym Wam się kojarzy Roztocze?
Kiedy pierwszy raz myśleliśmy o odwiedzeniu Roztocza, tak naprawdę niewiele wiedziałam o tym regionie. Kojarzyłam go z wąwozami lessowymi i tyle. Choć przecież najsłynniejsze w Polsce wąwozy lessowe wcale się nie znajdują na Roztoczu. Ich największe skupisko zlokalizowane jest w okolicach Kazimierza Dolnego, których tereny nazwano Krainą Lessowych Wąwozów. Ot takie wyobrażenie się pojawiło kiedyś w mojej głowie i tak zostało do czasu, kiedy zaczęłam przygotowywać naszą wyprawę na Roztocze.
Podczas zgłębiania wiedzy na temat roztoczańskiej krainy i jej atrakcji, najwięcej informacji znajdowałam o tych najbardziej popularnych miejscach: Zwierzyńcu, Roztoczańskim Parku Narodowym, Krasnobrodzie czy Szumach na Tanwi. Ponieważ nie przepadamy za tłumami turystów, zawsze szukamy mniej popularnych miejsc i szlaków. Tym sposobem w planie naszej wakacyjnej podróży znalazło się zwiedzanie południowych krańców Roztocza, czyli tzw. Roztocza Wschodniego.
Trochę wąwozów, które gdzieś tam siedziały mi w głowie, znalazłam również i na Roztoczu. Choć tu już musiałam ciut więcej poszperać. Ich największe skupisko znajduje się w okolicy Szczebrzeszyna. Finalnie nie udało się nam ani jednego z nich odwiedzić, a wszystko przez zmianę planów w trakcie wyjazdu. Zwierzyniec, do którego przenieśliśmy się z Narola, przytłoczył nas ogromną ilością turystów, a kemping okazał się być zatłoczonym klepiskiem z limitowanym dostępem do prysznica i głośnymi nocnymi imprezami. Dlatego po kilku dniach postanowiliśmy jednak wrócić ponownie na pierwsze pole namiotowe. Z niego do Szczebrzeszyna mieliśmy już za daleko na jednodniową wycieczkę.
Gdzie znajduje się Roztocze Wschodnie?
Roztocze Wschodnie jest obszarem znajdującym się na południe od miejscowości Narol. Ciągnie się ono do granicy państwowej z Ukrainą i dalej aż po Lwów. Jest dużo mniej znane od Roztocza Środkowego z Roztoczańskim Parkiem Narodowym, ale równie piękne. Dzięki małej gęstości zaludnienia i mniejszej popularność wśród turystów, na Roztoczu Wschodnim można doświadczyć mnóstwa ciszy i spokoju. Oprócz Roztocza Wschodniego i Środkowego wyróżnia się jeszcze Roztocze Zachodnie ze wspomnianymi lessowymi wąwozami w okolicach Szczebrzeszyna.
Roztocze Wschodnie to nie jedyna nazwa używana do określenia wspomnianej krainy (choć chyba najbardziej popularna). W najnowszej regionalizacji Polski opracowanej przez grono naukowców, teren ten przyjął nazwę – Roztocze Wschodnie1. Spotkać można także nazwę Roztocze Południowe, co ciekawe od niej swoją nazwę wziął park krajobrazowy na terenie Roztocza Wschodniego – Południoworoztoczański Park Krajobrazowy.
Podczas wizyty w ośrodku edukacyjnym Roztoczańskiego Parku Narodowego spotkaliśmy się z jeszcze innym podziałem Roztocza. Przedstawiany przez nas region to Roztocze Rawskie. Oprócz niego, autor opracowania – J. Buraczyński, wyróżnił także Roztocze Gorajskie, Szczebrzeszyńskie, Tomaszowskie oraz Lwowskie.
Roztocze Wschodnie i jego atrakcje
Cisza, spokój oraz duże przestrzenie to coś, z czym najbardziej nam się kojarzy Roztocze Wschodnie. W tym wpisie zebraliśmy dla Was kilka propozycji na wycieczki po tej krainie. Do pomysłów, które udało nam się zrealizować, dorzuciliśmy kilka innych opcji, które być może Wam się przydadzą. Nasze możliwości były ograniczone, biorąc pod uwagę, że w składzie ekipy znajdywały się dzieci w przedziale wiekowym od 1 roku do 5,5 lat.
1. Skamieniałe drzewa w Siedliskach i okolicy
Warto odwiedzić Muzeum Skamieniałych Drzew oraz przespacerować się po samych Siedliskach.
2. Drewniane cerkwie (Cerkiew pw. św. Paraskewy w Radrużu)
Drewniane cerkwie to również jeden z elementów charakterystycznych dla Roztocza Wschodniego. Takie świątynie znajdziecie m.in. w Radrużu, Woli Wielkiej, Hrebenne, Łówczy oraz Bruśnie Nowym. Choć każda ma swój urok, jedna się wyróżnia w sposób szczególny. Zespół Cerkiewny w Radrużu znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Cerkiew św. Paraskewy w Radrużu to najstarsza drewniana cerkiew grekokatolicka w Polsce. Pochodzi z końca XVI wieku. Podobno należy do najcenniejszych przykładów drewnianej architektury sakralnej na terenie Polski. Wybudowana została bez użycia gwoździ, deski zrębu złączone zostały za pomocą specjalnych nacięć oraz drewnianych kołków. Drewniana konstrukcja zrębowa przetrwała setki lat m.in. dzięki sobotom – daszkom okalającym całą budowlę. Ich nazwa związana jest ze zwyczajem przybywania na mszę już w sobotę. Kto wędrował z daleka, już od soboty pod tymi daszkami czekał na niedzielne nabożeństwo.
We wnętrzu znajduje się piękny ikonostas, czyli ściana ikon oddzielająca wiernych od prezbiterium. Prowadzą do niego tzw. carskie wrota, wykonane z drewna lipowego i pozłacane. Na cały zespół cerkiewny składają się również drewniana dzwonnica, ogrodzenie, budynek dawnej szkoły wiejskiej oraz dwa cmentarze z kamiennymi krzyżami pochodzącymi z zakładu kamieniarskiego w Bruśnie Starym.
3. Cerkwie murowane np. w Siedliskach lub ich ruiny – w Kniaziach i Dziewięcierzu.
4. Kaplica Matki Boskiej Na Źródłach w Nowinach Horynieckich
Kolejne miejsce na Roztoczu owiane tajemnicą objawień (TU pisaliśmy o św. Stanisławie). W Nowinach Horynieckich, gdzie stoi dziś niewielka kaplica, w XVII wieku trojgu dzieciom ukazała się Matka Boska. Prosiła ich, by ludzie często przychodzili do tego miejsca i się modlili, a wojna ominie te tereny. W miejscu objawień wytrysnęło źródełko. Miejscowi postawili tu najpierw krzyż, później figurę Matki Bożej, a w końcu kaplicę, którą wielokrotnie remontowano lub przebudowywano. Obecna budowla pochodzi z XIX wieku.
Kaplica Matki Boskiej na Źródłach ukryta jest wśród horynieckich lasów, na dnie niewielkiego wąwozu. Nazwa związana jest z licznymi źródłami wypływającymi ze zboczy dolinki wokół kaplicy. Jedno z nich wytryska dokładnie pod kaplicą. Przypisuje mu się cudowne właściwości uzdrawiające, zwłaszcza w chorobach oczu.
Do kaplicy można dojechać samochodem. Minąwszy ostatnie domostwa w Nowinach Horynieckich, należy podążać w prawo drogą szutrową, na której końcu znajduje się parking. Dojście do kaplicy zajmuje od 5 do 10 min. Inną opcją dotarcia do tej leśnej kaplicy może być piesza trasa zielonym szlakiem z Horyńca-Zdrój (od klasztoru Franciszkanów to ok. 3,7 km, czyli 1 h drogi).
5. Świątynia Słońca
6. Uzdrowisko Horyniec-Zdrój
Nasze odwiedziny w Horyńcu ograniczyliśmy do obiadu i spaceru po parku zdrojowym, z obowiązkową wizytą na placu zabaw.
7. Ścieżka przyrodnicza Kobyle Jezioro
Propozycja na krótki spacer, bo trasa ma raptem 2 km, ale okolica jest bardzo urokliwa.
8. Bunkry Linii Mołotowa
Można je znaleźć m.in. w lasach w okolicach Długiego Goraju bądź Wielkiego Działu. My oglądaliśmy takie podczas wycieczki na Długi Goraj i Krągły Goraj.
9. Korona Roztocza
Koronę Roztocza tworzą trzy najwyższe wzniesienia na Roztoczu: Długi Goraj (391 m n.p.m.), Wielki Dział (390 m n.p.m.) i Krągły Goraj (388 m n.p.m.), będący jednocześnie najwyższym wzniesieniem województwa lubelskiego. Długi Goraj i Krągły Goraj znajdują się tuż obok siebie, więc można je zdobyć podczas jednej wycieczki. Wybierając się na każdy z tych szczytów, warto w lesie odszukać wspomniane wcześniej bunkry.
Roztocze Wschodnie – mapa
Mapy z których korzystaliśmy podczas planowania i realizacji naszych wycieczek to:
- Mapa Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego, dostępna do pobrania na jego stronie internetowej – link.
- Mapa „Narol i okolice”, którą udało nam się otrzymać w informacji turystycznej i z której najwięcej korzystaliśmy podczas wyjazdu.
W 2021 roku moje ulubione wydawnictwo Compass wydało nową mapę Roztocza Wschodniego, więc zwiedzanie tego regionu będzie jeszcze łatwiejsze. Wersja on-line dostępna jest tu: Roztocze Wschodnie mapa.
Źródła:
Dziękujemy, że dotarłeś do tego miejsca. Będzie nam niezmiernie miło, jeśli napiszesz parę słów w komentarzu. Może chciałbyś dorzucić coś od siebie albo masz jakieś pytanie.
Gdzie jeszcze możesz nas znaleźć?
- Zapraszamy zwłaszcza na naszego Instagrama. To tam znajdziesz najwięcej i najwcześniej informacje o naszych wycieczkach.
- Wolisz Facebooka? Tu też jesteśmy – zapraszamy.
niezmiernie inspirujące, zazdroszczę składu „ekipy” sądząć z załącznych ujęć , aktywnie penetrującą ciekawe zakątki , dzięki za aktualne linki
pozdrawiam
Dziękujemy za miłe słowa. Cieszymy się, że wpis jest pomocny 🙂